Những sai lầm khi bảo trì hệ thống mạng mà doanh nghiệp thường mắc phải

Trong thời đại số hóa, hệ thống mạng doanh nghiệp chính là “mạch máu” giúp toàn bộ hoạt động vận hành trơn tru — từ truy cập internet, chia sẻ dữ liệu đến vận hành phần mềm nội bộ. Tuy nhiên, một sự cố nhỏ trong mạng cũng có thể khiến quy trình làm việc bị đình trệ, dữ liệu bị gián đoạn, hay thậm chí gây ra rò rỉ thông tin nhạy cảm. Chính vì vậy, bảo trì hệ thống mạng định kỳ là yếu tố bắt buộc để đảm bảo tính ổn định và bảo mật cho doanh nghiệp.

Thế nhưng, không ít công ty vẫn mắc phải những sai lầm nghiêm trọng khi bảo trì hệ thống mạng, khiến hiệu quả giảm sút, chi phí khắc phục tăng cao, và nguy cơ bảo mật ngày càng lớn. Dưới đây là những lỗi phổ biến nhất mà doanh nghiệp cần tránh.

1. Không có kế hoạch bảo trì hệ thống mạng định kỳ

Nhiều doanh nghiệp chỉ bắt đầu quan tâm đến bảo trì hệ thống mạng khi có sự cố xảy ra — như mất kết nối, hệ thống chậm, hoặc thiết bị hỏng. Việc xử lý theo kiểu “chạy theo sự cố” này không chỉ tốn thời gian mà còn làm tăng chi phí đáng kể.

Một kế hoạch bảo trì hệ thống mạng định kỳ nên bao gồm:

• Kiểm tra, vệ sinh và cập nhật firmware cho switch, router, firewall, access point.
• Đánh giá hiệu năng mạng (tốc độ, độ trễ, dung lượng băng thông).
• Theo dõi log thiết bị để phát hiện sớm các dấu hiệu lỗi hoặc truy cập bất thường.

Khi có kế hoạch rõ ràng, doanh nghiệp sẽ chủ động hơn, tránh gián đoạn đột ngột và giảm thiểu rủi ro về an ninh.

2. Không sao lưu dữ liệu trước khi bảo trì

Một trong những nguyên tắc quan trọng khi bảo trì hệ thống mạng là phải sao lưu toàn bộ cấu hình và dữ liệu hệ thống. Thực tế cho thấy, rất nhiều đơn vị bỏ qua bước này vì cho rằng quá trình bảo trì chỉ là “kiểm tra nhỏ”, không ảnh hưởng đến hệ thống.

Tuy nhiên, việc nâng cấp firmware, thay đổi cấu hình, hoặc thay thế thiết bị có thể khiến mạng gặp lỗi nghiêm trọng. Nếu không có bản sao lưu, việc khôi phục sẽ cực kỳ khó khăn.

Do đó, trước khi tiến hành bảo trì hệ thống mạng, cần đảm bảo toàn bộ dữ liệu cấu hình được lưu trữ an toàn trên máy chủ hoặc cloud — để có thể khôi phục nhanh chóng khi cần thiết.

3. Không kiểm tra thiết bị phần cứng định kỳ

Thiết bị mạng như switch, router, firewall, access point có tuổi thọ nhất định và dễ bị hao mòn theo thời gian. Nhiều doanh nghiệp thường bỏ qua bước kiểm tra vật lý trong quá trình bảo trì hệ thống mạng, dẫn đến tình trạng dây cáp lỏng, bụi bẩn bám nhiều, hoặc nguồn điện không ổn định.

Việc bảo trì phần cứng định kỳ giúp:

• Kéo dài tuổi thọ thiết bị.
• Giảm thiểu tình trạng “nghẽn cổ chai” trong hệ thống mạng.
• Phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng trước khi chúng gây ra sự cố nghiêm trọng.

Các doanh nghiệp nên xây dựng checklist bảo trì cụ thể cho từng thiết bị để quá trình này diễn ra hiệu quả và nhất quán.

4. Không cập nhật phần mềm và firmware kịp thời

Một lỗi phổ biến khác là chậm cập nhật firmware hoặc hệ điều hành mạng. Đây là lỗ hổng nghiêm trọng khiến bảo trì hệ thống mạng trở nên kém hiệu quả và dễ bị tấn công mạng.

Các nhà sản xuất thiết bị như Cisco, Meraki, Fortinet thường xuyên phát hành bản cập nhật để vá lỗ hổng bảo mật và tối ưu hiệu năng. Nếu doanh nghiệp không cập nhật, hacker có thể lợi dụng lỗ hổng cũ để xâm nhập.

Vì vậy, trong quy trình bảo trì hệ thống mạng, việc kiểm tra và cập nhật firmware cần được xem là bước bắt buộc — không chỉ để bảo mật mà còn để hệ thống hoạt động ổn định và tương thích với các phần mềm mới.

5. Thiếu giám sát và cảnh báo chủ động

Một hệ thống mạng ổn định không thể chỉ dựa vào việc bảo trì định kỳ, mà cần có công cụ giám sát liên tục. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam chưa đầu tư vào giải pháp này.

Việc thiếu công cụ giám sát khiến đội ngũ IT không phát hiện kịp thời các vấn đề như:

• Lưu lượng mạng tăng đột biến.
• Gói tin bất thường từ IP lạ.
• Tình trạng thiết bị hoạt động quá tải.

Khi triển khai bảo trì hệ thống mạng, doanh nghiệp nên tích hợp thêm hệ thống cảnh báo tự động (như Meraki Dashboard, PRTG, hoặc Zabbix) để nhận thông báo sớm, từ đó chủ động xử lý trước khi sự cố ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.

6. Không kiểm tra tính bảo mật khi bảo trì

Bảo trì hệ thống mạng không chỉ là kiểm tra tốc độ hay hiệu năng, mà còn là cơ hội để đánh giá mức độ an toàn. Thế nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn xem nhẹ yếu tố này.

Trong quy trình bảo trì hệ thống mạng, doanh nghiệp nên:

• Rà soát lại toàn bộ danh sách người dùng, phân quyền truy cập.
• Đổi mật khẩu thiết bị định kỳ.
• Kiểm tra log tường lửa và phát hiện dấu hiệu tấn công.
• Đảm bảo tất cả thiết bị có cập nhật bản vá bảo mật mới nhất.

Nếu bỏ qua yếu tố bảo mật, doanh nghiệp có thể trở thành mục tiêu dễ dàng của các cuộc tấn công mạng — đặc biệt trong bối cảnh tội phạm mạng đang lợi dụng AI để mở rộng quy mô và tốc độ tấn công.

7. Giao toàn bộ trách nhiệm bảo trì cho bên thứ ba mà không giám sát

Việc thuê ngoài đơn vị bảo trì hệ thống mạng giúp doanh nghiệp tiết kiệm nhân lực và chi phí, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nếu không có quy trình giám sát rõ ràng.

Một số đơn vị dịch vụ có thể bỏ qua các bước kiểm tra quan trọng, hoặc không cập nhật cấu hình đầy đủ sau khi bảo trì. Do đó, doanh nghiệp cần:

• Yêu cầu báo cáo chi tiết sau mỗi lần bảo trì.
• Đảm bảo quyền truy cập quản trị được bảo mật.
• Kiểm tra lại hoạt động của hệ thống sau khi bàn giao.

Nếu có thể, nên chọn đối tác có kinh nghiệm lâu năm trong bảo trì hệ thống mạng doanh nghiệp, như MSPVN – đơn vị chuyên cung cấp giải pháp tổng thể về hạ tầng mạng, bảo trì, và cho thuê thiết bị IT.

8. Không đánh giá lại hiệu năng sau bảo trì

Một sai lầm thường thấy là sau khi hoàn tất bảo trì hệ thống mạng, doanh nghiệp không kiểm thử lại hiệu năng hoặc trải nghiệm người dùng. Điều này khiến nhiều lỗi tiềm ẩn bị bỏ qua và chỉ phát hiện khi hệ thống quá tải.

Các bước đánh giá nên bao gồm:

• Đo tốc độ truy cập, độ trễ và khả năng xử lý dữ liệu.
• Kiểm tra khả năng roaming giữa các điểm truy cập WiFi.
• Đánh giá mức độ ổn định khi nhiều người dùng cùng truy cập.

Việc đánh giá hậu bảo trì giúp doanh nghiệp đảm bảo rằng mọi thay đổi, nâng cấp hoặc cấu hình mới đều hoạt động tối ưu.

Tổng kết: Bảo trì hệ thống mạng là nền tảng của vận hành ổn định

Một hệ thống mạng được bảo trì đúng cách không chỉ giúp tối ưu hiệu năng, kéo dài tuổi thọ thiết bị mà còn nâng cao khả năng bảo mật trước những mối đe dọa mới. Trong bối cảnh tấn công mạng ngày càng tinh vi, đầu tư cho bảo trì hệ thống mạng chuyên nghiệp chính là khoản đầu tư sinh lời về lâu dài cho mọi doanh nghiệp.

Nếu doanh nghiệp của bạn chưa có quy trình bảo trì hệ thống mạng rõ ràng hoặc cần một đơn vị uy tín đồng hành, MSPVN cung cấp dịch vụ bảo trì, quản lý, và tối ưu hạ tầng mạng toàn diện — giúp hệ thống vận hành mượt mà, bảo mật, và sẵn sàng phát triển.

Hoặc điền form đăng ký nhận tư vấn: https://forms.gle/ZyGbdQqUAW5tucT5A

🔗 Tham khảo thêm các bài viết liên quan:

• Bảo trì hệ thống mạng
• Network Maintenance: An Overview
• 5 Network Maintenance Challenges — And How to Tackle Them

MSP – Make IT Easy
📌 95/6/1 Đường Lương Định Của, Khu Phố 3 , Phường An Khánh, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
📞 Hotline: 090 989 2026 | 0903 471 945 (Hỗ trợ 24/7)
📧 Email: info@mspvn.com
🌐 Website: https://www.mspvn.com
Zalo OA: Công ty TNHH MSP